Van smartlappenzanger tot thuistekenaar
Cees Bastings (1966) groeide op in Eindhoven en studeerde Nederlandse taal- en letterkunde aan de KUN (tegenwoordig Radboud Universiteit Nijmegen), een studie die hij nooit heeft afgerond. Zijn doctoraalscriptie ligt nog altijd ergens in een la, want de loopbaankeuze was uiteindelijk niet in het voordeel van de wetenschap. Cees bleef wel in Nijmegen en werd tekenaar en muzikant. Hij ging aan de slag als karikaturist/sneltekenaar en smartlappenzanger op beurzen, feesten en evenementen in binnen- en buitenland. Samen met zijn vrouw en dochter van dertien woont hij in de wijk Wolfskuil. Zijn werkkamer bevindt zich sinds kort in de oude slaapkamer en is een combinatie van muziekstudio en tekentafel. Meer over zijn karikatuurwerk zie je op de site DRAWCASE en over zijn werk als muzikant op de site KEESSIE.
‘Ik ben begonnen als tekenaar en karikaturist op bruiloften en partijen. Een karikatuur is altijd een uitvergroting van de werkelijkheid. Ik kijk wat typisch is aan een gezicht en een houding en combineer dat met iemands verhaal. Bekende Nederlanders zijn al bekend van iets maar van een collega die afscheid neemt, kan ik een nieuwe kant belichten. Bijvoorbeeld over zijn of haar hobby’s of rare eigenschappen. Op feesten heb ik bijvoorbeeld de hobby van iemand erbij getekend en die tekeningen werden opgehangen bij de bar. Mensen reageerden heel verbaasd omdat ze niet wisten dat iemand blijkbaar ook van vissen hield.
Ik heb altijd veel getekend, maar ik ben Nederlands gaan studeren omdat ik niet ben aangenomen op de Rietveld Academie. Daar werd ik te onervaren bevonden. Het was mijn enige poging om qua studie iets met tekenen te gaan doen. Mijn familie vond dat ik goed kon leren en vroeg zich af of ik wel droog brood moest gaan verdienen in de kunst. Vanuit Nederlands wilde ik voor de klas gaan staan en mijn stage beviel destijds erg goed. De lerarenopleiding ging echter niet door omdat de docent me echt niet lag. Ik vroeg me af waarom ik dat koste wat kost zou moeten doen terwijl ik op dat moment ook al leuk werk had als tekenaar. Dat was toen al een mooie bijverdienste.
Voor mijn gevoel heb ik nooit gewerkt omdat ik kon tekenen en muziek maken, mijn hobby’s. Ik speel nu in een aantal bandjes en treed op als soloartiest met een smartlappen-act. Sinds tien jaar zijn daar Duitse schlagers bij gekomen. Die zijn vooral populair in oktober. Ik moet het bij mijn werk hebben van live evenementen en dat gaat op en af met soms meer opdrachten in muziek, soms meer in tekenen. Nu is het allebei behelpen, met de coronacrisis. Op de avond van de persconferentie stond ik ergens op te treden en moest abrupt stoppen. Binnenkort heb ik weer een eerste live opdracht.
‘Ik ben slecht in weggooien, maar ooit ga ik kijken wat er weg kan’
We hebben in huis net een interne verhuizing achter de rug. Eerst zat ik op zolder voor de muziek en in de woonkamer om te tekenen. Mijn vrouw vond het echter niet zo gezellig dat ik beneden zat te werken en onze dochter wilde naar de zolderkamer. Ik moest dus naar beneden met mijn werkkamer. Mijn vrouw en ik slapen nu in de voorkamer, in de oude slaapkamer van onze dochter, en onze oude slaapkamer is mijn werkkamer geworden. Het is een kamer van net geen vier bij drie meter en hij staat behoorlijk vol. Dat kan volgens mij niet anders bij een muzikant en tekenaar, een volgepakte werkkamer. Voor tekenen heb je veel nodig, maar ook voor muziek. Ik ben gitarist en bassist maar heb op mijn werkplek ook allerlei outfits voor acts en prijsjes voor bingo’s.
Ik ben slecht in weggooien. Daar ga ik ooit nog eens naar kijken, wat er eventueel weg kan. Gelukkig was het nu niet nodig. Van tevoren heb ik een plattegrond gemaakt om alles in de werkkamer te kunnen passen. Het past allemaal net. De smalle doorgang was even schrikken, maar het werkt. Ik heb de kamer net in gebruik en het is nog even wennen, maar ik ben blij met hoe mijn hok is geworden. Ik heb er ook een tv en cd-speler staan. Mijn vrouw en dochter hebben een andere smaak dan ik. Als zij beneden Netflix kijken, ga ik boven “nog even tekenen”.
‘De oude boekenkast staat nu vol met stapelkisten van de Hema’
De stapelkisten van de Hema leken me handig voor de verhuizing, maar ze blijken ook heel handig in de oude boekenkast. Die staat nu vol met die kisten. Het werkt: er kan veel in en ze tillen makkelijk. Mijn werkkamer bestaat eigenlijk uit twee hoekjes: mijn muziekhoek en mijn tekenhoek. In mijn muziekhoek staat een midi-keyboard om een orkestband te maken die niet te krijgen zijn. Het is niet zo dat ik er een kick van krijg als ik het zelf heb gedaan, maar het moet gewoon zo goed mogelijk klinken en de bassen klinken al heel goed op de keyboard. Verder heb ik een microfoon aan een hengel om koortjes in te zingen.
Als ik me dan een kwartslag draai, zit ik achter mijn bureau met 24 inch tekentablet en de laptop ernaast. Tegenwoordig doe ik eigenlijk bijna alles digitaal, al zijn viltjes op het moment populair bij live tekenen. Groter papier heb ik nog wel in huis en dat gebruik ik zo nu en dan, maar het is eigenlijk niet meer te doen. Met pastelkrijt enzo en dan een tekening per pakketpost versturen in de hoop dat die niet kwijtraakt. Mensen willen alles ook snel tegenwoordig en digitaal kan het bij wijze van spreken gisteren nog de deur uit. Ik krijg bovendien geen vieze vingers meer en dat is ook best prettig.
‘Soms heb ik klussen te krap ingeschat of zijn er strakke deadlines’
Opstaan met een schoolgaande dochter is standaard rond zeven uur. Ontbijtje, krantje en afhankelijk van wat er aan opdrachten ligt en hoeveel haast erbij is, ga ik naar boven om te tekenen. Soms heb ik klussen te krap ingeschat of zijn er strakke deadlines. Dan ga ik de hele dag door, zelfs ’s nachts. Het is geen werk van negen tot vijf. Het illustreren van vragen van het Cito was altijd een flinke klus. Ik moest dan driehonderd tekeningen maken in dertig dagen tijd. Dat betekende zo’n anderhalf uur per tekening en daar was ik dan een volle maand mee bezig. Vervolgens kon ik daar twee maanden van leven.
Alleen achter je tekentablet is best een eenzaam bestaan. Normaal ben ik doordeweeks zo goed als vrij en in de weekenden aan het werk. Een vrije zaterdag komt dan ook zelden voor en ik ben altijd laat op feestjes van vrienden. Dat weten ze. Op het podium staan of bij een feestje optreden of tekenen is voor mij de leuke kant van het leven. Door corona gaat dit nu niet en ik ben er niet van overtuigd dat het snel weer kan. Daarom pak ik alles aan wat er binnen komt. Je kunt karikaturen bijvoorbeeld ook van een foto maken en dat kan vanuit huis. Sinds corona heb ik daarom volle bak ingezet op een site waar je een tekening kunt bestellen. Tekenen vanaf een foto heb ik jarenlang afgehouden omdat er amper geld mee valt te verdienen. Dat kost veel meer tijd dan live tekenen en ik moet het doen met het bedrag dat mensen ervoor willen betalen. Ik kan een hele dag bezig zijn met een tekening, maar 75 euro is al vrij veel geld voor een cadeau. Je rekent dus niet in uren werk. Als ik voor twee dagen werk vierhonderd euro zou vragen, verkoop ik nul tekeningen. Het thuis tekenen is uit nood geboren. Ik ben blij dat ik aan de gang blijf, maar het liefst ben ik op pad. De lol en de kracht liggen voor mij op evenementen.’
